Aandacht

Veiligheid is geen luxe, maar een noodzaak voor onze eigen gezondheid, maar ook voor de gezondheid van onze samenwerkingsrelaties, voor de kwaliteit van besluitvorming en voor  duurzame  implementatie van veranderingsprocessen. De impact van on/veiligheid kan niet worden onderschat. Kijk bijv. naar het werk van Amy Edmondson en dat van Patrick Lencioni. De polyvagal theory van Stephen Porges onderbouwt overtuigend hoe we als mens voortdurend onbewust de veiligheid van onze omgeving inschatten (neuroceptie), hoe onze fysiologie (met name het vagaal zenuwnetwerk mediërend tussen lichaam en brein) daarop reageert en hoe die reactie bepalend is voor hoe ontspannen, verbindend, receptief, empathisch, open minded, mededeelzaam en creatief we met elkaar omgaan.

How do we grow through life, this ongoing stream of experience?  Sometimes life smiles at us when everything runs smoothly. At other times we go from bad to worse. Sometimes we are lucky. At other times we’re unfortunate. That’s life. Enlightened learning is about how to deal with beautiful experiences and difficult ones in such a way that it allows us to grow in wisdom, strength, vitality, equanimity, love. How can we develop as human beings through times of good fortune and times of harsh difficulties? How can we turn unwanted experiences into our advantage (Nassim Taleb) and therefore to the benefit of the people surrounding us? [...] We can always choose to open our eyes, time and time again, so that every experience, the good as well as the bad, can spark our inner fire (Marcus Aurelius). Here I present a simple framework that can shed some light on how this sparking process enfolds.

Over meditatie wordt op heel verschillende wijzen gesproken. Op basis van een eerste inventarisatie kom ik bij zes perspectieven of metaforen uit, met een zevende erbovenop. Maar om te beginnen vermeld ik toch eerst nog even een nulde perspectief.

Er voor iemand zijn betekent dat je met dat iemand bent (Andries Baart).

Door de toegenomen drukte, technologische ontwikkelingen en de eisen vanuit het systeem waarbinnen mensen werken en leven, wordt de uitdaging alsmaar groter om aansluiting te maken en te houden met de leefwereld van klanten, cliënten, patiënten, en van collega’s en zelfs die van onszelf.

Onze manier van zijn heeft een onmiddellijke impact op het verloop van interpersoonlijke dynamieken. Als we autoritair, gespannen, nonchalant, stoer, gladjanusachtig, futloos een gesprek aangaan en op die manier ook reageren op de inbreng van anderen, dan zal dat minder bevorderlijk zijn voor de kwaliteit van het verdere verloop. Niet zozeer omwille van wat we doen, maar eerder door de reactieve kwaliteit van wat we doen. Goed begonnen is dus half gewonnen. Dus hoe zetten we dan de toon in een gesprek? Gregory Kramer stelt zeven stappen voor waarmee we menselijke interactie op een hoger plan kunnen brengen.

Onderzoek van de laatste decennia en wijsheid van de laatste millenia over waarom we best goed voor ons denken zorgen.

Aandacht is misschien wel ons kostbaarste goed. De moeite om er een boekje over te schrijven...

Iedereen wil een zinvolle bijdrage leveren in zijn professioneel leven en daarbuiten. Velen willen meer zijn dan een braaf, loyaal, burgerlijk gehoorzaam radertje in de machine, maar zien ook geen voorbeeld in stenen gooiende revolutionairen die vasthangen aan het gefrustreerde, gestolde gelijk aan hun zijde. Er is een derde weg voorbij realistische “compliance” en idealistische revolte.

Aandachtstraining of “mindfulness” lijkt zijn “tipping point” ver voorbij te zijn in de Westerse wereld. Je vindt het nu overal: in parochiezalen, culturele centra, in bedrijven, in gevangenissen, … Een hype, zeggen sommigen. Mindfulness begeleiders springen als paddenstoelen uit de grond. Geen tijdschrift in een wachtzaal laat het onvermeld. Ook Time Magazine niet. Toch lijkt het zo stilaan meer te zijn geworden dan een modeverschijnsel. En blijkt het ook meer te zijn dan zweverige New Age materie gecultiveerd door overjaarse hippies die nooit goed bekomen zijn van de paddenstoelen op hun Oosterse trip begin jaren ‘70. Indicatief hiervoor is de vaststelling dat de belangrijkste (universitaire) ziekenhuizen in de Verenigde Staten mindfulness aanbieden en onderzoeken. Niet alleen aan patiënten, maar ook aan hun medewerkers. Dat is veelzeggend, want als er ergens in de wereld mindfulness kritisch-wetenschappelijk op zijn klinische relevantie bekeken wordt, dan mag verwacht worden dat het wel op dergelijke plekken het geval zal zijn. Wat biedt het onderzoek over mindfulness zoal?

Mensen leren als ze nieuwsgierig zijn, als ze levenservaring beleven als voorwerp van onderzoek. En daarbij onontgonnen terrein niet schuwen: risico, feedback, confrontatie. Als ze nieuwe mensen ontmoeten, of bekenden op een nieuwe manier. Als er ruimte is om stil te staan; ruimte voor dialoog, contemplatie, intimiteit zelfs. Diepgang in leren vindt plaats als we als persoon worden aangesproken: emotioneel-relationeel, existentieel en spiritueel. Voor sommigen klinkt dat dan algauw wollig, maar op diepgang kan een behoorlijk 'down-to-earth' licht worden geworpen...